Terugblik en opbrengst: hoe vergroenen we samen Roermond, Roerdalen, Midden Limburg?
De Omwentelaars
zondag 12 maart 2023, door Ilse Meelberghs
Hieronder de groen/blauwe toekomstverbeelding van een van de aanwezigen naar aanleiding van wat ze allemaal hoorde en zag op dinsdag 7 maart:
“Een buitengebied met robuuste natuur en agro-ecologisch landbouw omzoomt met heggen en bloeiende bermen. Van daaruit lopen biodiverse groen-blauwe linten de steden en dorpen in. Ze lopen tot helemaal in het centrum. Een centrum dat natuurlijk een groen/blauwe kern heeft. Waar het groen nu nog onderbroken wordt, wordt binnenkort hard gewerkt aan het opheffen van obstakels. Soms loopt zo’n lint zelfs via een Groene stadspoort. Onderdeel van die linten zijn groene ontmoetingsplekken - iedere wijk wil er wel zo een. Ver liggen die linten niet uit elkaar want we hebben een richtlijn die we graag willen halen voor de mens, de 3/30/300 regel (zie de Tweet van bedenker Cecil Konijnendijk red.), want die regel is goed is voor de fysieke en mentale gezondheid van ons. En voor de rest van natuur ontstaat zo ruimte en bewegingsvrijheid.”
Hoe kwam ze aan dat beeld. Op dinsdag 7 maart 2023 was er een bijeenkomst in een ruimte van De Groene Transformator, met als thema: HOE VERGROENEN WE SAMEN ROERMOND, ROERDALEN, MIDDEN LIMBURG ? Deze avond werd georganiseerd door De Omwentelaars en IVN Roermond e.o., met dank aan De Groene Transformator voor hun gastvrijheid.
Er werd een korte presentatie gegeven met als thema : Samen voor meer biodiversiteit.
Daarin kwamen aan de orde;
- De Sustainable Development Goals (de duurzame ontwikkelingsdoelen)
- De Agenda Natuurinclusief
- Het Natuurprogramma 2023-2030 van de provincie met de drie programmalijnen (Robuuste Natuur, Limburg Natuurinclusief en Limburgers voor Groen)
- De Kaders en Ambities voor Roermond (Groene verbindingen, meer biodiversiteit en het verminderen van hittestress)
- Hoe kun je hier zelf mee verder na vanavond (leg relaties, werk samen, leef je in in ambtenaren en bestuurders, sluit je aan bij De Omwentelaars, IVN Roermond e.o., De Groene Transformator of andere vergroenende stichtingen en burgerinitiatieven en neem deel aan gemeentelijke bijeenkomsten.
Er waren drie tafels met verschillende thema’s;
- straat en buurt/wijk
- dorp en/of stad
- Robuuste natuur en buitengebied
De 38 aanwezigen werd eerst gevraagd om op grote vellen alle ideeën voor vergroening op te schrijven. Vervolgens koos iedere deelnemer een idee en deelde dat met de groep.
Die mooie ideeën, zijn hieronder, in willekeurige volgorde te lezen.
Eén idee hebben we er achteraf uitgehaald omdat het geen vergroeningmaatregel is, het ging meer over recreatie (fietspad aanleggen). Een ander aandachtspunt is dat vanuit ecologisch perspectief het behoud en versterken van bermen meestal de voorkeur heeft ten opzichte van het opnieuw aanleggen/inzaaien.
De ideeën rondom straat, buurt/wijk, dorp en stad zijn hieronder samengevoegd omdat er overlap was.
ECOLOGISCH BERMBEHEER (6x)
- Inzaaien met inheemse kruiden en bloemen.
- Doordacht en consequent maaibeleid op zoveel mogelijk plekken. (gefaseerd)
- Opruimplicht voor het Waterschap na werkzaamheden.
GEVELTUINEN en GROENE GEVELS (12x)
- Het is makkelijk realiseerbaar en trekt insecten en vogels aan en reduceert hittestress.
- NK Tegelwippen
- Bij appartementencomplexen, winkels in de stad en bij nieuwbouw standaard groene gevels realiseren.
- Bij herinrichting van straten geveltuinen intekenen, zoals bij de Minderbroedersingel.
- Het pilotproject geveltuinen aan de hand van een wijkaanpakplan is al geschreven.
- Subsidie op verticaal tuinieren en aanleg van groene daken.
GROENE LINTEN/VERBINDINGEN (6x)
- Vanuit het buitengebied door stad, dorp en wijken met kwalitatief goed groen, inheemse kruiden, struiken en bomen.
- Groene wandelstraten, waar kinderen veilig kunnen spelen, met ondergrondse wijkparkeergarages, fietspaden langs mooie bloemenweides.
- Straten alleen bestemmingsverkeer.
GROENE KOELE ONTMOETINGSPLEK (3)
- In elke wijk of dorp een groene koele ontmoetingsplek voor mens en dier.
- Met een bankje en kruiden,bloemen, niet alleen gras.
PLUKTUIN/VOEDSELBOS/PERMACULTUURTUIN (4x)
(voorbeelden van permacultuurtuinen zijn o.a. in Haarlem en Heerlen)
- Stadslandbouw als verbind-, ervaar- en leerplek, het voedsel van moestuin en boomgaard voor de buurt en ….% voor de voedselbank.
- Composteren in elke wijk, vermindert verkeersbewegingen, houdt het dichtbij.
NATUURINCLUSIEF BOUWEN EN NA-ISOLEREN (9x)
- Verplicht stellen (voorbeeld Den Haag).
- CO2 vrij gebouwde woningen.
- Soortenmanagement opstellen voor gebouwbewonende soorten.
- Bouwvoorschrift voor minimale oppervlakte met inheems groen bij bouwprojecten, ook industrieel.
- Een verbod op grindtuinen, kunstgras en betegeling.
- Zorg voor een ecologisch systeem in bebouwd gebied, beperk hittestress en wateroverlast.
TOEPASSING 3-30-300 REGEL (2x)
- Dit betekent; Elke inwoner heeft zicht op 3 bomen, 30% van de wijk heeft een bladerdak en binnen 300 meter is er een park of bos.
GROENE STADSPOORTEN (2x)
- Een groen welkom voor forenzen en reizigers.
- Bijvoorbeeld de Maasbrug en het Zwartbroekplein.
AKROSPARK VERGROENEN (2x)
- Met veel aandacht voor de gezondheid van de bomen.
MAAK EEN PARK VAN HET OUDE V&D GEBOUW (1x)
- Dit zou een mooie groene verbinding zijn tussen de Oranjerie en de Munsterkerk.
Het zou de hittestress verminderen.
GROENE VERBINDING DORP/INDUSTRIE(1x)
Realiseer een groen lint tussen het dorp en industrieterrein Willem Alexander.
WANDELEND STADSBOS (2x)
- Bomen in bakken met bankjes eromheen, door de stad laten rouleren.
De volgende items komen van de tafel robuuste natuur/buitengebied.
NATUURGEBIEDEN VERBINDEN (6x)
- Natuurgebieden, maar ook stedelijk gebied verbinden door hagen, bomen en bermbeheer (zie pilot Echt).
- De groene verbindingen zorgen voor leefgebied voor dieren.
- Insectensnelweg.
- Barricades door wegen doorgankelijk maken( tunnels, touwbruggen).
- Aandacht voor andere soorten naast de beschermde doelsoorten( deze vormen de basis).
AANKOOP LANDBOUWGROND (3x)
- Om zones te maken tussen kwetsbare natuur en omgeving.
- Bermen die door boeren in gebruik zijn genomen, weer overnemen voor meer biodiversiteit.
AGRO-ECOLOGIE(1x)
- Robuuste natuur kan niet zonder landbouwtransitie. Agro-ecologie draagt bij aan bodem- en natuurherstel: ondersteunen, opleiden en stimuleren van vele kleinschalige agro ecologische initiatieven. (Langdurige pacht mogelijk maken, samen met bestaande boeren, opleiden en helpen.)
GROEN-BLAUWE DOORADERING (2x)
- Versterken van de groen-blauwe dooradering van het buitengebied: landschapselementen, bufferzones rondom beken en natuurinclusieve landbouw (voedselbossen).
Wij hebben deze avond met veel plezier voorbereid en willen iedereen hartelijk bedanken voor zijn of haar bijdragen.
Er zijn al contacten gelegd en wij hebben er een positief gevoel aan over gehouden, er is een stroompje ontstaan, wat verder vloeit. We zoeken nu verder naar hoe we de daadkracht hierrond kunnen versterken. Opdat dat stroompje een mooie vlechtende rivier mag worden met veel inheemse natuur op eilanden, oevers en omzoomd door linten natuurlijk groen...
Heb jij zelf nog een vergroeningsvoorstel? Plaats jouw idee dan onder dit bericht.
Kortom, hoe we samen al deze mooie ideeën kunnen uitwerken en realiseren! Kom gerust meezoeken.
Joost Geraets
Marieke van den Ende
Ilse Meelberghs
